
ادی مورفی، کمدین و بازیگر برجسته هالیوود، در مصاحبهای جدید جزئیات تازهای را از پشت صحنه اعتراض جنجالی خود در مراسم اسکار سال ۱۹۸۸ فاش کرده است. او در آن سال روی صحنه آکادمی را به دلیل نادیده گرفتن و عدم اهدای جوایز به بازیگران سیاهپوست مورد انتقاد شدید قرار داد؛ اقدامی که اکنون در پرتو مستند جدیدش با عنوان «ادی بودن» برای نتفلیکس، بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است.
اعتراض ادی مورفی در اسکار ۱۹۸۸؛ هشداری به تنوع در اسکار که شنیده نشد؟
مراسم اسکار سال ۱۹۸۸، که در آن فیلم «آخرین امپراتور» برناردو برتولوچی جایزه بهترین فیلم را از آن خود کرد، صحنه اعتراض کمسابقه ادی مورفی بود. مورفی از فرصت حضور بر روی تریبون اسکار استفاده کرد تا آکادمی را به دلیل بیتوجهی مستمر به بازیگران سیاهپوست در طول دههها به چالش بکشد. او اذعان داشت که انتظار داشت این اظهارات به سرتیتر اخبار هالیوود تبدیل شود، اما با کمال تعجب دریافت که فردای آن روز، کمتر کسی به آن اشاره کرده است. این سکوت رسانهای خود نشاندهنده عمق مسئله و حساسیتهای موجود پیرامون تنوع در اسکار در آن زمان بود. مورفی با کنایه گفت: "من اسکار نخواهم گرفت چون آنها سیاهپوستان را در سینما به رسمیت نشناختهاند، و احتمالاً هرگز به خاطر گفتن این حرف اسکار نخواهم گرفت، اما خب، باید حرفم را بزنم. در واقع، ممکن است مشکلی نداشته باشم چون با روند فعلی تقریباً هر ۲۰ سال یک بار اسکار میگیریم، بنابراین هنوز تا حدود سال ۲۰۰۴ خیلی مانده و تا آن زمان، همه چیز فراموش خواهد شد!"
رابین ویلیامز و پیشبینی جنجال در سخنرانی ادی مورفی
مورفی در مصاحبه جدید خود به خاطرهای از پشت صحنه اسکار ۱۹۸۸ با رابین ویلیامز فقید اشاره کرد. ویلیامز، که خود از کمدینهای نامی بود، به مورفی در مورد ماهیت سخنانش هشدار داده بود. مورفی تعریف میکند: "یادم میآید که پشت صحنه با رابین ویلیامز بودم. گفتم: میخواهم این را بگویم و او از من پرسید که چرا میخواهم این حرف را بزنم؟ من گفتم: فکر نمیکنی خندهدار باشد؟ یعنی هدف من بیشتر خندهدار بودن آن بود تا بحثبرانگیز شدن آن. سعی میکردم بامزه باشم و کمی حرف بزنم اما بامزه هم باشم. کمی هم حرف جدید زده باشم اما رابین ویلیامز گفت: این حرف احتمالا برای خیلیها خندهدار نخواهد بود." این گفتگو نشان میدهد که حتی در میان هنرمندان نیز، مطرح کردن موضوع عدم تنوع در اسکار تا چه حد حساسیتبرانگیز بوده است.
تاریخچه تنوع در اسکار: مروری بر وضعیت سیاهپوستان پیش از اعتراض مورفی
تا پیش از سخنرانی ادی مورفی در سال ۱۹۸۸، تنها سه بازیگر سیاهپوست در تاریخ ۶۰ ساله جوایز اسکار موفق به دریافت این افتخار شده بودند. این آمار نشاندهنده عمق نابرابری و کمبود تنوع در اسکار و هالیوود در آن دوران است:
هتی مکدنیل (۱۹۴۰): بهترین بازیگر نقش مکمل زن برای فیلم «بر باد رفته»
سیدنی پواتیه (۱۹۶۴): بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم «زنبقهای مزرعه»
لوئیس گاست جونیور (۱۹۸۳): بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم «یک افسر و یک جنتلمن»
دنزل واشنگتن دو سال پس از اعتراض مورفی، در سال ۱۹۹۰، با دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم «افتخار»، به این فهرست کوتاه پیوست که نشان از تغییرات بسیار کند در این زمینه داشت. ادی مورفی در سخنرانی خود بر لزوم به رسمیت شناخته شدن نقش سیاهپوستان به عنوان بخشی جداییناپذیر از جامعه و صنعت سینما تأکید کرده بود.
میراث اعتراض ادی مورفی: از نادیده گرفته شدن تا مبارزه برای تنوع در هالیوود
پیشبینی ادی مورفی در مورد عدم دریافت اسکار برای خودش نیز تا امروز به حقیقت پیوسته است. با وجود اینکه در سال ۲۰۰۷، او برای فیلم «دختران رویایی» پیشتاز کسب جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد بود و جوایز گلدن گلوب و انجمن بازیگران سینما را به خانه برد، اما در کمال ناباوری، اسکار را به آلن آرکین برای «خانم کوچولو سانشاین» واگذار کرد. این اتفاق، به نوعی تأییدی بر چالشهایی بود که مورفی سالها پیش به آن اشاره کرده بود.
اعتراض مورفی را میتوان یکی از نخستین جرقهها در جنبشهایی دانست که بعدها با نامهایی مانند «اسکار سفیدپوست» (#OscarsSoWhite) در دهه ۲۰۱۰ میلادی، توجه جهانیان را به فقدان تنوع در اسکار و هالیوود جلب کرد. هرچند از زمان سخنرانی مورفی تا به امروز پیشرفتهایی حاصل شده، اما بحث بر سر نمایندگی و فرصتهای برابر برای اقلیتها، به ویژه جامعه سیاهپوست، همچنان یکی از داغترین مباحث در صنعت سینما باقی مانده است. این میراث، تأکید بر آن دارد که مبارزه برای به رسمیت شناختن و تنوع در هالیوود یک مسیر طولانی و پرفراز و نشیب است.
«ادی بودن» و بازتاب امروزین خواستههای ادی مورفی از اسکار
امروز، در حالی که مستند «ادی بودن» (Being Eddie) از ۱۲ نوامبر از نتفلیکس پخش میشود، مرور خاطرات و اعتراضات ادی مورفی در اسکار ۱۹۸۸ اهمیت ویژهای پیدا میکند. این مستند نه تنها به مرور زندگی حرفهای این کمدین بزرگ میپردازد، بلکه بار دیگر توجهات را به مسائل ریشهای تنوع در اسکار و سینما بازمیگرداند. سخنان مورفی در آن زمان که صرفاً میخواست "بامزه باشد و چیزی مرتبط با مراسم بگوید"، به مرور زمان به یکی از مهمترین اظهارنظرهای تاریخ اسکار در زمینه عدالت نژادی تبدیل شده است. این موضوع نشان میدهد که خواستههای ادی مورفی برای به رسمیت شناختن سیاهپوستان در اسکار، هنوز هم پس از دههها طنینانداز است و چالشهای مربوط به تنوع در اسکار همچنان نیازمند توجه و راه حلهای پایدار هستند.
مطالب مرتبط
- سادگی جشن تولد احسان علیخانی، ستاره تلویزیون ایران را خبرساز کرد
- مجتبی بیطرفان، سوفرِ سریال یوسف پیامبر، پس از ۱۶ سال در ۴۶ سالگی چهرهای تازه نشان داد
- هدیه تهرانی با چهرهای درخشان در ۵۲ سالگی نگاهها را خیره کرد
- سریال بیگانگان با موضوع داعش به تلویزیون میآید
متین رضایی نویسنده و تولیدکننده محتوای تخصصی در حوزه سرگرمی است که با نگاهی دقیق و تحلیلی به دنیای فیلم، سریال، بازیهای رایانهای، موسیقی و فرهنگ عامه، تلاش میکند تجربهای جذاب و قابل اعتماد برای مخاطبان فارسیزبان فراهم آورد. او با بهرهگیری از دانش رسانهای، مهارت در نگارش خلاقانه و آشنایی با اصول بهینهسازی محتوا (SEO)، مطالبی تولید میکند که هم از نظر اطلاعاتی غنی و هم از نظر ساختاری حرفهای هستند.