“`html
همزیستی انسان و سگ، موضوعی است که همواره کنجکاوی انسان را برانگیخته است. این پیوند دیرینه از چه زمانی آغاز شده؟ تحقیقات جدید، پاسخهای شگفتانگیزی را در این زمینه ارائه میدهند.
گروهی از محققان دانشگاه آریزونا به رهبری پروفسور لانوئه، با بررسی شواهد باستانشناسی در آلاسکا، به یافتههای چشمگیری دست یافتهاند که دیدگاه ما را نسبت به تاریخچه این رابطه متحول میکند.
راز قدمت دوستی انسان و سگ
این مطالعه که در مجله معتبر “پیشرفتهای علمی” منتشر شده، بر پایه بقایای حیوانی کشف شده در آلاسکا استوار است. یافتهها نشان میدهند که ارتباط انسان و سگ، بسیار پیشتر از آنچه تصور میشد، یعنی حدود دوازده هزار سال پیش، در آمریکای شمالی برقرار بوده است – مدتها قبل از ظهور خط و تاریخ نگاری در این قاره.
پروفسور لانوئه در این باره میگوید: «شواهد نشان میدهد که رابطه انسان و سگ در قاره آمریکا بسیار زودتر از آنچه قبلا تصور میکردیم، شکل گرفته است.» این کشف، فرضیههای پذیرفتهشده قبلی را به چالش میکشد و درک ما را از این همزیستی کهن توسعه میدهد.
کشف بقایای باستانی: ردپای دوستی
این پیشرفت علمی با کشف استخوان ساق پای یک سگ بالغ در منطقه “سوان پوینت” آلاسکا آغاز شد. تعیین سن این استخوان با روش کربن 14 به دوازده هزار سال پیش، یعنی عصر یخبندان، اشاره دارد. کشف فسیل آرواره یک سگ ۸۱۰۰ ساله در منطقه “هولمبک هیل” آلاسکا نیز این فرضیه را تقویت میکند. ردپاهایی بر روی استخوانها، دلالت بر احتمال اهلیسازی یا رام شدن این حیوانات توسط انسان دارد.
رژیم غذایی شگفتآور: ماهی آزاد برای سگهای باستانی؟
اما جالبترین بخش این کشف، تحلیل شیمیایی استخوانها بود. نتایج نشان داد که این سگها مقدار قابل توجهی ماهی آزاد مصرف میکردهاند. این موضوع بسیار حائز اهمیت است، زیرا سگهای وحشی آن دوره بیشتر از حیوانات خشکیزی تغذیه میکردند. بنابراین، رژیم غذایی حاوی ماهی آزاد مبین وابستگی این سگها به انسانها برای تغذیه است.
باستانشناس دانشگاه آلاسکا، بن پاتر، میگوید: «این مدرکی محکم است، چرا که سگهای وحشی بهطور طبیعی بهدنبال ماهی آزاد نمیروند.»
سگهای اهلی یا گرگهای رامشده؟ یک پرسش بنیادی
یافتههای “سوان پوینت” نشان میدهد که انسانها و سگها در آمریکای شمالی پیوند بسیار نزدیکتری از آنچه تصور میشد داشتهاند. اما آیا این نخستین سگهای اهلی این منطقه بودند؟ این مسئله هنوز نیازمند تحقیقات بیشتر است. هرچند این حیوانات به انسانها وابسته بودهاند، ممکن است به طور کامل اهلی نشده باشند و شباهت ژنتیکی کامل با سگهای امروزی نداشته باشند.
پروفسور لانوئه بیان میکند: «از نظر رفتاری به سگها شباهت داشتند، زیرا ماهی آزاد توسط انسانها به آنها داده میشد. اما از نظر ژنتیکی با سگهای امروزی ارتباطی ندارند.» ممکن است این حیوانات، گرگهای رام شده باشند نه سگهای اهلی واقعی. این مطالعه پرسشی اساسی را مطرح میکند: تعریف دقیق سگ چیست؟ آیا این تعریف بر پایه ارتباط آنها با انسانهاست یا ویژگیهای ژنتیکی آنها؟
همکاری با جوامع بومی: احترام به تاریخ و فرهنگ
این پژوهش نتیجه همکاری طولانیمدت با جوامع بومی دره تنانا در آلاسکا است. مشورت با شورای روستای هیلی لیک، نماینده مردم بومی منداس چاآگ، برای اجازه آزمایشهای ژنتیکی روی نمونهها ضروری بود. محققان همواره بر اهمیت همکاری و احترام به فرهنگ و تاریخ بومیان تاکید دارند.
اولین کامبز، یکی از اعضای روستای هیلی لیک و باستانشناس، میگوید: «حتی اگر این یک کار کوچک باشد، اما اهمیت زیادی دارد که اجازههای لازم به درستی گرفته شود و به افرادی که در آن سرزمین زندگی میکنند احترام گذاشته شود.»
پیوندی که زمان را درنوردیده است
این کشف بار دیگر ثابت میکند که رابطه میان انسان و سگ، باستانی و ماندگار است. در دره تنانا، این رابطه هزاران سال ادامه داشته و جزئی از هویت فرهنگی مردم این منطقه است.
این پژوهش یادآور آن است که پیوند میان انسان و سگ بسیار کهنتر از آن چیزی است که تصور میکردیم – پیوندی بیزمان که فراتر از مرزهای جغرافیایی است.
مقاله در مجله “پیشرفتهای علمی”
“`