“`html
شکارچیان ریزجثه اما استاد، عنکبوت‌های فلاخنی (Theridiosoma gemmosum) ، با روشی شگفت‌انگیز طعمه خود را شکار می‌کنند. این عنکبوت‌ها، که به عنکبوت‌های پرتاب‌گر نیز مشهورند، به‌جای انتظار برای به دام افتادن طعمه در تار، از تار خود به عنوان یک وسیله پرتاب استفاده می‌کنند. این روش شکار، یادآور شگرد گلادیاتورهای ماهی‌گیر در روم باستان است که با تور و نیزه به مبارزه با دشمنان می‌پرداختند.
اما راز موفقیت این شکارچیان کوچک چیست؟ مطالعات جدید نشان می‌دهد که حس شنوایی نقش اساسی در این فرآیند دارد. عنکبوت فلاخنی با دقت به محیط اطراف گوش می‌دهد تا ارتعاشات ناشی از حرکت طعمه را تشخیص دهد.
راز تار شگفت‌انگیز
عنکبوت فلاخنی تار خود را به شکل یک مخروط می‌سازد و با کشش مرکز آن و محکم کردنش، یک ساختار منجنیق‌مانند ایجاد می‌کند. این عنکبوت در نوک مخروط می‌نشیند و با حس کردن ارتعاشات، نخ تار را رها می‌کند و تار با سرعت فوق‌العاده‌ای به سمت طعمه پرتاب می‌شود. این شگرد شکار، دانشمندان را به حیرت واداشته است.
سارا هان از دانشگاه آکرون، ایالات متحده، که سال‌ها به مطالعه این عنکبوت‌ها پرداخته، می‌گوید: «پیدا کردن این عنکبوت‌های کوچک بسیار دشوار است.» او ساعت‌ها کنار رودخانه‌ها به دنبال تارهای مخروطی شکل آن‌ها در شکاف سنگ‌ها می‌گشت. برای مطالعه رفتار شکار، او عنکبوت‌ها را به آزمایشگاه منتقل کرد و با فراهم کردن شاخه‌هایی برای ساخت تار و پشه‌هایی به عنوان طعمه، رفتار آن‌ها را مورد بررسی قرار داد. با استفاده از فیلمبرداری با سرعت بالا و نصب پشه‌ها بر روی نوارهای کاغذی، تیم تحقیقاتی به نتایج شگفت‌انگیزی دست یافتند.
شنیدن صدای طعمه
آزمایش‌ها نشان داد که عنکبوت‌ها حتی قبل از تماس فیزیکی طعمه با تار، آن را پرتاب می‌کنند. دوربین‌های پرسرعت نشان دادند که عنکبوت‌ها با شنیدن صدای بال زدن پشه‌ها، حتی بدون تماس مستقیم، تار خود را رها می‌کنند. در آزمایش دیگری، با استفاده از یک دیاپازون، فرکانس بال زدن پشه‌ها شبیه‌سازی شد و عنکبوت‌ها باز هم به این صدا واکنش نشان دادند و تار خود را پرتاب کردند.
به نظر می‌رسد موهای حساس به صدا بر روی پاهای عنکبوت، این توانایی خارق‌العاده را به آن‌ها می‌دهد. این موها ارتعاشات هوا و تار را دریافت می‌کنند و به عنکبوت کمک می‌کنند تا زمان نزدیک شدن طعمه را با دقت پیش‌بینی کند.
سرعت و دقت بی‌نظیر
پرتاب تار با سرعت باورنکردنی انجام می‌شود؛ شتابی معادل 50 برابر شتاب گرانش زمین. تار با سرعتی نزدیک به 1 متر بر ثانیه به طعمه می‌رسد و آن را در کمتر از 40 میلی‌ثانیه به دام می‌اندازد. علاوه بر سرعت، دقت این شکار نیز قابل توجه است. عنکبوت‌ها در 76 درصد موارد، طعمه را در جلوی تار خود هدف قرار می‌دهند. این دقت نشان می‌دهد که آن‌ها احتمالا ارتعاشات صوتی دریافتی از هوا و تار را با هم مقایسه می‌کنند تا شانس موفقیت خود را افزایش دهند.
الهام از طبیعت
مطالعه رفتار شکار عنکبوت فلاخنی، نه تنها خلاقیت شگفت‌انگیز طبیعت را به نمایش می‌گذارد، بلکه می‌تواند الهام‌بخش فناوری‌های جدید در زمینه رباتیک و علوم مواد باشد. این تحقیق که در مجله‌ی Journal of Experimental Biology به چاپ رسیده، گامی مهم در درک رفتار پیچیده عنکبوت‌ها و الهام از آن برای پیشرفت علم و تکنولوژی است.
علاوه بر این، عنکبوت‌های فلاخنی عمدتا در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری و در محیط‌های مرطوب زندگی می‌کنند. ساخت تارهای کشسان و بازسازی مداوم آن‌ها نشان از فعالیت مداوم و هوشمندی این موجودات کوچک دارد. فعالیت شبانه این عنکبوت‌ها نیز به افزایش شانس شکار و جلوگیری از شکارچیان کمک می‌کند.
“`