نمایش نادر دنباله‌دارها در آسمان شب
ماه اکتبر ۲۰۲۵ شاهد رخدادی کم‌سابقه در آسمان خواهد بود؛ دو دنباله‌دار تازه‌کشف‌شده با نام‌های C/2025 A6 Lemmon و C/2025 R2 SWAN در فاصله‌ای کوتاه از زمین عبور می‌کنند و نمایشی خیره‌کننده از زیبایی‌های کیهانی را رقم می‌زنند.
نزدیک‌ترین عبور دنباله‌دارها از زمین
دنباله‌دار SWAN در تاریخ ۲۰ اکتبر ۲۰۲۵ به فاصله‌ای حدود ۲۴ میلیون مایل از زمین خواهد رسید. تنها یک روز بعد، دنباله‌دار Lemmon نیز در فاصله ۵۵ میلیون مایلی از کنار زمین عبور می‌کند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد درخشش این دو جرم آسمانی به حدی خواهد بود که حتی با چشم غیرمسلح نیز قابل مشاهده باشند.
کشف دنباله‌دار Lemmon پس از ۱۳۵۰ سال
رصدخانه کوه Lemmon در آریزونا، در جریان پایش‌های معمول خود موفق به شناسایی دنباله‌دار Lemmon شد. در ابتدا تصور می‌شد این جرم یک سیارک است، اما وجود هاله و دم کم‌نور آن، ماهیت واقعی‌اش را آشکار کرد. این کشف فرصتی نادر بود، چراکه عبور این دنباله‌دار پس از ۱۳۵۰ سال رخ می‌دهد.
دنباله‌دار چیست و چرا می‌درخشد؟
دنباله‌دارها اجرامی یخی و سنگی هستند که از مواد آلی و گازهای منجمد تشکیل شده‌اند. با نزدیک شدن به خورشید، گرما موجب تبخیر سطح آن‌ها شده و ابری درخشان از گاز و گردوغبار به نام «کُما» پیرامون هسته شکل می‌گیرد. همین کُما و دم درخشان است که دنباله‌دار را از زمین قابل مشاهده می‌سازد.
میهمان سبزرنگ از ابر اورت
دنباله‌دار SWAN در سپتامبر ۲۰۲۵ توسط ابزار SWAN روی فضاپیمای رصد خورشیدی ناسا کشف شد. این دنباله‌دار که منشأ آن از ابر اورت است، مداری حدود ۲۰ هزار ساله دارد. هر دو دنباله‌دار Lemmon و SWAN دارای دم سبزرنگ هستند؛ رنگی که در اثر شکسته شدن مولکول‌های کربن دو اتمی (C₂) توسط پرتو خورشید ایجاد می‌شود.
بهترین زمان و مکان برای مشاهده دنباله‌دارها
- دنباله‌دار Lemmon: درخشان‌تر از SWAN است و در شب ۲۱ اکتبر در نزدیکی ستاره Arcturus در صورت فلکی Bootes دیده می‌شود. بهترین زمان رصد، حدود ۹۰ دقیقه پس از غروب آفتاب در سمت شمال‌غربی است.
- دنباله‌دار SWAN: در آسمان جنوب‌غربی ظاهر می‌شود و به دلیل کم‌نورتر بودن، بهتر است با دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک مشاهده شود. بهترین زمان رصد آن حوالی ۲۰ تا ۲۱ اکتبر است.
اهمیت آسمان تاریک در رصد دنباله‌دار
کارشناسان توصیه می‌کنند برای مشاهده این رویداد نادر، از مناطق تاریک و دور از آلودگی نوری استفاده شود. طبق آمار، بیش از ۸۰ درصد جمعیت جهان زیر آسمانی زندگی می‌کنند که از نور مصنوعی آلوده شده است و حدود یک‌سوم مردم هرگز کهکشان راه شیری را با چشم خود ندیده‌اند.
جمع‌بندی
رخداد نادر عبور همزمان دو دنباله‌دار در اکتبر ۲۰۲۵ فرصتی تاریخی برای علاقه‌مندان به نجوم است. Lemmon و SWAN در فاصله‌ای کوتاه از زمین عبور خواهند کرد و آسمان شب را روشن می‌سازند؛ رویدادی که شاید تا هزار سال دیگر تکرار نشود. اگر امکان دارد، از نور شهرها فاصله بگیرید و این نمایش شگفت‌انگیز کیهانی را با چشم خود تماشا کنید.
متین رضایی نویسنده و تولیدکننده محتوای تخصصی در حوزه سرگرمی است که با نگاهی دقیق و تحلیلی به دنیای فیلم، سریال، بازی‌های رایانه‌ای، موسیقی و فرهنگ عامه، تلاش می‌کند تجربه‌ای جذاب و قابل اعتماد برای مخاطبان فارسی‌زبان فراهم آورد. او با بهره‌گیری از دانش رسانه‌ای، مهارت در نگارش خلاقانه و آشنایی با اصول بهینه‌سازی محتوا (SEO)، مطالبی تولید می‌کند که هم از نظر اطلاعاتی غنی و هم از نظر ساختاری حرفه‌ای هستند.