روند رشد و نفوذ صنعت خودروی چین در بازارهای جهانی، پدیدهای فراتر از انتظار و تحلیلهای سنتی است. در حالی که تصور عمومی از این کشور، توسعه سریع خودروهای الکتریکی (EV) است، تحقیقات جدید نشان میدهد که چینیها با موجی از خودروهای بنزینی ارزانقیمت، در حال تسخیر بازارهایی از آمریکای لاتین تا آفریقا و اروپای شرقی هستند. این تحول، که ریشه در سیاستهای داخلی و ظرفیت تولید بیسابقه دارد، رقابت جهانی در صنعت خودرو را وارد مرحلهای جدید کرده است.
خودروهای چینی بنزینی: موجی قدرتمند در تسخیر بازار جهانی
بر اساس گزارش تحلیلی رویترز، انقلاب خودروهای برقی در چین، بهطور متناقضی منجر به مازاد عظیم خودروهای بنزینی در این کشور شده است. با کاهش شدید فروش مدلهای بنزینی در بازار داخلی به دلیل هجوم خودروهای برقی، کارخانههای خودروسازی چینی تولیدات مازاد خود را به سمت بازارهای جهانی سرازیر کردهاند. این در حالی است که کشورهای غربی، بهویژه آمریکا و اروپا، با اعمال تعرفهها و موانع تجاری، عمدتاً بر محدود کردن ورود خودروهای برقی یارانهدار چینی تمرکز کردهاند و از نفوذ خودروهای بنزینی غافل ماندهاند.
آمارها گویای این واقعیت هستند: از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، ۷۶ درصد از کل صادرات خودروی چین را مدلهای فسیلی تشکیل داده و حجم کلی صادرات از ۱ میلیون دستگاه به ۶.۵ میلیون دستگاه در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته است. این جهش خیرهکننده، موقعیت چین را بهعنوان بزرگترین صادرکننده خودروی جهان در سال ۲۰۲۳ تثبیت کرده است.
صنعت خودروی چین و نقش یارانهها در تغییر مسیر بازار
یارانههای گسترده دولتی چین در بخش خودروهای الکتریکی، نهتنها باعث پیشرفت چشمگیر این صنعت شد، بلکه رقابت شدیدی را میان دهها تولیدکننده داخلی ایجاد کرد که به جنگ قیمتی گستردهای در بازار داخلی انجامید. این سیاست، غولهای خودروسازی خارجی نظیر فولکسواگن (VW)، جنرال موتورز و نیسان را از میدان رقابت داخلی عقب راند. با کاهش تقاضا برای خودروهای بنزینی در داخل، بسیاری از کارخانههای فعال در این بخش، مجبور به تغییر استراتژی و هدایت تولیدات خود به سوی بازارهای بینالمللی شدند. این گزارش تحلیلی بر پایه بررسی دادههای فروش در دهها کشور و مصاحبه با مدیران ۱۳ خودروساز، از جمله ۱۱ شرکت چینی، تدوین شده است.
از مشارکتهای داخلی تا بازیگری جهانی: رشد صنعت خودروی چین
غولهای خودروسازی دولتی چین نظیر SAIC، BAIC، Dongfeng و Changan که سالها از طریق مشارکتهای اجباری با برندهای خارجی (مانند SAIC-GM یا Dongfeng-Honda) دانش و فناوری کسب کرده بودند، اکنون خود به بازیگران اصلی در صحنه جهانی تبدیل شدهاند. بااینحال، رشد برقآسای خودروهای برقی در چین، فروش این مشارکتهای داخلی را به شدت کاهش داده است. برای نمونه، فروش سالانه SAIC-GM از ۱.۴ میلیون دستگاه در سال ۲۰۲۰ به تنها ۴۳۵ هزار دستگاه در سال ۲۰۲۴ رسید.
جولته ورنویی، مدیر اروپایی شرکت دانگفنگ، با اشاره به افول همکاریهای این شرکت با برندهایی مانند هوندا و نیسان، تأکید میکند: "دولتی بودن ما یک مزیت بزرگ است؛ ما هیچ تردیدی در مورد بقای خود نداریم." این اظهارنظر نشاندهنده حمایت قوی دولتی و برنامهریزی استراتژیک بلندمدت در صنعت خودروی چین است.
چرا خودروهای بنزینی چینی همچنان محبوبند؟ تقاضا در بازارهای نوظهور
برخلاف کشورهای توسعهیافته، در بسیاری از مناطق جهان نظیر اروپای شرقی، آمریکای لاتین و آفریقا، زیرساختهای لازم برای خودروهای برقی هنوز توسعهنیافته است. همین کمبود زیرساختها، بهعلاوه قیمت مناسب و کارایی بالای خودروهای بنزینی، تقاضا برای این نوع وسایل نقلیه را در این بازارها همچنان قدرتمند نگه داشته است. برندهای چینی با هوشمندی این فرصت را غنیمت شمرده و در این بازارهای نوظهور رشد انفجاری داشتهاند.
ضعف زیرساختهای شارژ: کمبود ایستگاههای شارژ و نگرانی از برد خودروهای برقی، مشتریان را به سمت گزینههای بنزینی سوق میدهد.
قیمت تمامشده پایینتر: خودروهای بنزینی چینی معمولاً با قیمتی رقابتیتر عرضه میشوند که برای خریداران در بازارهای در حال توسعه جذاب است.
تنوع مدلها: شرکتهایی مانند چری، در چهار سال، فروش خود را از ۷۳۰ هزار دستگاه به ۲.۶ میلیون دستگاه رساندهاند که ۸۰ درصد آن را خودروهای بنزینی تشکیل میدهند.
در میان ده صادرکننده بزرگ خودرو در چین، تنها تسلا و BYD به طور کامل بر تولید و صادرات خودروهای الکتریکی متمرکز هستند، درحالیکه دیگران بخش عمدهای از صادرات بنزینی را به خود اختصاص دادهاند.
مازاد تولید خودرو در چین و هجوم به بازارهای بینالمللی
ساخت واحدهای تولیدی عظیم برای خودروهای الکتریکی با حمایت یارانههای سنگین، منجر به بلااستفاده ماندن ظرفیتهای خطوط تولید خودروهای بنزینی شده است. به گفته "بیل روسو"، مدیرعامل شرکت Automobility، ظرفیت بلااستفاده خودروهای بنزینی در چین به حدود ۲۰ میلیون دستگاه در سال میرسد. این مازاد تولید فشار بیسابقهای را بر خودروسازان چینی وارد کرده تا برای جلوگیری از زیان و استفاده بهینه از ظرفیتها، خودروهای بنزینی خود را در حجم بسیار بالا به بازارهای جهانی عرضه کنند. کارشناسان معتقدند حمایتهای دولتهای محلی چین، شامل ارائه زمین و کارخانه با قیمتهای نمادین، در ایجاد این حجم بیسابقه از مازاد تولید نقش کلیدی دارد.
میدان نبرد بازار جهانی خودرو: اهداف استراتژیک چین
شرکتهای چینی با رویکردی تهاجمی، به سرعت در حال افزایش سهم خود در بازارهای در حال توسعه هستند. این بازارها، به دلیل پتانسیل رشد بالا و عدم اشباع توسط برندهای سنتی، به اهداف اصلی صادرات صنعت خودروی چین تبدیل شدهاند:
اروپای شرقی: از سال ۲۰۲۳، بیش از ۳۰ برند چینی وارد بازار لهستان شدهاند که عمده فروش آنها را مدلهای SUV بنزینی تشکیل میدهد. این منطقه به دروازهای برای ورود خودروهای چینی به اتحادیه اروپا بدل شده است.
آفریقای جنوبی: در نیمه نخست سال جاری، خودروسازان چینی تنها ۱۱ خودروی برقی فروختند، اما بیش از ۳۰ هزار خودروی بنزینی به این بازار عرضه کردند و سهم آنها به ۱۶ درصد رسید.
شیلی: با محدودیتهای زیرساخت شارژ، پیکاپها و SUVهای چینی در مناطق کوهستانی شیلی رشد سریعی داشتهاند و چینیها یکسوم بازار این کشور را به خود اختصاص دادهاند.
مکزیک و روسیه:
مکزیک: این کشور بزرگترین بازار صادراتی صنعت خودروی چین محسوب میشود و سهم چینیها از بازار به ۱۴ درصد رسیده است. البته، مکزیک تحت فشار آمریکا، تعرفه ۵۰ درصدی را علیه خودروهای چینی اعمال کرده است.
روسیه: پس از خروج خودروسازان غربی، چینیها ۶۴ درصد کل بازار خودروی روسیه را در اختیار گرفتهاند و در سال ۲۰۲۴، حدود ۹۰۰ هزار خودروی چینی در این کشور به فروش رسید. برای کنترل این ورود گسترده، دولت روسیه تعرفه واردات را تا ۷۵۰۰ دلار افزایش داده است.
جمعبندی: صنعت خودروی چین چگونه رقابت جهانی را بازتعریف کرد؟
برقیسازی سریع در بازار داخلی چین، ساختار صنعت خودروی این کشور را به شکلی بنیادی دگرگون کرده است. سقوط فروش خودروهای بنزینی در داخل، در کنار وجود کارخانههای عظیم و یارانههای دولتی، منجر به ایجاد مازاد تولیدی شده که اکنون چین را قادر ساخته است تا موجی از خودروهای بنزینی و ارزانقیمت را به سراسر جهان صادر کند. در بسیاری از کشورها که زیرساختهای خودروهای الکتریکی هنوز ضعیف است، خودروهای بنزینی چینی به گزینهای اصلی برای خریداران تبدیل شدهاند و این امر رقابت جهانی را وارد فاز جدیدی از پیچیدگی و پویایی کرده است. این پدیده، نه تنها بر آینده خودروسازان غربی تأثیر میگذارد، بلکه مسیر توسعه بازار خودرو در کشورهای در حال توسعه را نیز تحتالشعاع قرار میدهد.
اگر به تحلیلهای صنعت خودرو علاقه دارید، دیدگاه خود را در بخش کامنتها بنویسید یا این مقاله را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
مطالب مرتبط
- راهنمای جامع: چگونه بهترین چادر ماشین را برای حفظ ارزش و زیبایی خودرو انتخاب کنیم؟
- مدیران پورشه از هیوندای آیونیک 5 N تمجید کردند؛ الهامگیری کرهای برای آینده خودروهای اسپرت آلمانی
- نوسانات بیامان قیمت خودرو؛ ساینا اتوماتیک در صدر گرانیهای امروز بازار
- مدیران پورشه از هیوندای آیونیک 5 N تمجید کردند؛ الهامگیری کرهای برای آینده خودروهای اسپرت آلمانی
متین رضایی نویسنده و تولیدکننده محتوای تخصصی در حوزه سرگرمی است که با نگاهی دقیق و تحلیلی به دنیای فیلم، سریال، بازیهای رایانهای، موسیقی و فرهنگ عامه، تلاش میکند تجربهای جذاب و قابل اعتماد برای مخاطبان فارسیزبان فراهم آورد. او با بهرهگیری از دانش رسانهای، مهارت در نگارش خلاقانه و آشنایی با اصول بهینهسازی محتوا (SEO)، مطالبی تولید میکند که هم از نظر اطلاعاتی غنی و هم از نظر ساختاری حرفهای هستند.