در سطح، دریای مدیترانه آرام و آبی به نظر میرسد؛ اما در اعماق، حقیقتی تلخ در حال شکلگیری است. پژوهشهای تازه نشان میدهند که بخش شرقی این دریا، بهویژه حوضه لوانت، به یکی از آلودهترین نقاط زیرسطحی جهان تبدیل شده است—جایی که کیسههای پلاستیکی و بستهبندیهای سبک، بهرغم طراحی برای شناوری، در عمق یکمایلی تهنشین شدهاند و سکوت دریا را با زبالههای ماندگار آلوده کردهاند.
این یافتهها، نهتنها پرده از یک بحران زیستمحیطی برمیدارند، بلکه نشان میدهند که آلودگی پلاستیک دیگر محدود به سواحل و سطح آب نیست؛ بلکه به لایههای پنهان و شکننده اکوسیستم دریایی نفوذ کرده است.

جرمشناسی پلاستیک؛ ردگیری زبالهها در بستر دریا
دانشمندان با رویکردی مشابه بررسی صحنه جرم، هر قطعه پلاستیک را از نظر جنس، رنگ، شکل، ذرات چسبیده و مسیر حرکت تحلیل کردند. مشخص شد که افزودنیهایی مانند کربنات کلسیم، وزن پلاستیک را افزایش داده و باعث تهنشینی آن شدهاند. در مقابل، پلاستیکهای سبکتر ابتدا به نقاط دورتر رانده شده و سپس در کف دریا آرام گرفتهاند.
🌊 دو عامل کلیدی در تهنشینی پلاستیکها:
- ترکیبات سنگینکننده مانند CaCO₃ که باعث غرق شدن زبالهها در نزدیکی ساحل میشوند
- ترکیب با قیر، شن و پوستههای ریز که ماندگاری پلاستیکها را در بستر دریا افزایش میدهند
این زبالهها نهتنها از سواحل مصر، اسرائیل و ترکیه سرچشمه میگیرند، بلکه حملونقل دریایی نیز در گسترش آنها نقش دارد. برخلاف تصور، صید ماهی در این آلودگی سهم اندکی دارد—احتمالاً به دلیل قوانین سختگیرانه در برخی کشورها.
پلاستیکهایی که تنها چند دقیقه در دست ما هستند، قرنها در دل دریا باقی میمانند. مدیترانه شرقی، با اکوسیستمهای حساس و گونههای ناشناختهاش، در معرض خفگی تدریجی قرار گرفته است. اگر همکاری منطقهای برای پایش و پاکسازی آغاز نشود، این گورستان خاموش، به تهدیدی جهانی بدل خواهد شد.
شاید وقت آن رسیده باشد که به جای نگاه سطحی به دریا، به عمق مسئولیت خود در برابر آن فکر کنیم. هر کیسهای که استفاده نمیکنیم، یک موج کمتر از زباله در بستر دریاست.
متین رضایی نویسنده و تولیدکننده محتوای تخصصی در حوزه سرگرمی است که با نگاهی دقیق و تحلیلی به دنیای فیلم، سریال، بازیهای رایانهای، موسیقی و فرهنگ عامه، تلاش میکند تجربهای جذاب و قابل اعتماد برای مخاطبان فارسیزبان فراهم آورد. او با بهرهگیری از دانش رسانهای، مهارت در نگارش خلاقانه و آشنایی با اصول بهینهسازی محتوا (SEO)، مطالبی تولید میکند که هم از نظر اطلاعاتی غنی و هم از نظر ساختاری حرفهای هستند.