پژوهشگران با استفاده از سلولهای بنیادی قورباغه و الگوریتمهای هوش مصنوعی موفق به خلق موجوداتی به نام زنوبات (Xenobots) شدهاند. این موجودات میکروسکوپی نه حیوان محسوب میشوند و نه روبات، بلکه ساختاری کاملاً جدید هستند که میتوانند حرکت کنند، وظایف پیچیده انجام دهند و حتی خود را بازسازی کنند.
ویژگیهای شگفتانگیز زنوباتها
- خودترمیمی: اگر این موجودات آسیب ببینند یا به دو نیم شوند، سلولهایشان دوباره به هم میپیوندند و زخم ترمیم میشود.
- تولیدمثل غیرمنتظره: زنوباتها توانستهاند با جمعآوری سلولهای آزاد در محیط اطراف، نسخههای کوچکی از خود بسازند؛ نخستین بار است که یک ساختار مهندسیشده توسط انسان بهصورت بیولوژیکی تکثیر میشود.
- حرکت و حمل بار: طراحی اولیه توسط هوش مصنوعی به شکلی شبیه «پکمن» انجام شد تا بتوانند در مایعات حرکت کرده و ذرات کوچک را جابهجا کنند.
کاربردهای احتمالی زنوباتها
دانشمندان امیدوارند این موجودات در آینده به عنوان ابزارهای درمانی و زیستمحیطی مورد استفاده قرار گیرند:
- پاکسازی رسوبات و گرفتگی رگها در بدن انسان.
- انتقال مستقیم دارو به محل تومورهای سرطانی.
- جمعآوری ریزپلاستیکها از اقیانوسها بدون ایجاد آلودگی یا سم.
چالشهای اخلاقی و علمی
این دستاورد بحثهای گستردهای در محافل علمی و اخلاقی ایجاد کرده است. پرسشهایی درباره مرز میان «ساختهشدن» و «متولد شدن» و همچنین پیامدهای احتمالی استفاده از موجودات مهندسیشده در بدن انسان یا محیطزیست مطرح شده است. بسیاری از کارشناسان تأکید دارند که باید چارچوبهای قانونی و اخلاقی مشخصی برای استفاده از زنوباتها تدوین شود.
جمعبندی: زنوباتها نمونهای بیسابقه از ادغام فناوری و زیستشناسی هستند؛ موجوداتی زنده اما طراحیشده توسط انسان که توانایی حرکت، خودترمیمی و تولیدمثل دارند. این کشف میتواند انقلابی در پزشکی و محیطزیست ایجاد کند، اما همزمان نیازمند بررسیهای دقیق اخلاقی و علمی است.
About the Author
متین رضایی نویسنده و تولیدکننده محتوای تخصصی در حوزه سرگرمی است که با نگاهی دقیق و تحلیلی به دنیای فیلم، سریال، بازیهای رایانهای، موسیقی و فرهنگ عامه، تلاش میکند تجربهای جذاب و قابل اعتماد برای مخاطبان فارسیزبان فراهم آورد. او با بهرهگیری از دانش رسانهای، مهارت در نگارش خلاقانه و آشنایی با اصول بهینهسازی محتوا (SEO)، مطالبی تولید میکند که هم از نظر اطلاعاتی غنی و هم از نظر ساختاری حرفهای هستند.
