نقش زیستگاه در بقا
پژوهشی تازه از دانشگاه ایالتی مونتانا نشان می‌دهد که پستانداران بزرگ مانند گاومیش کوهان‌دار، گوزن شمالی و گوزن آمریکایی برای مقابله با گرمای شدید تابستان بیشتر به تنوع زیستگاه وابسته‌اند تا ویژگی‌های بدنی خود. نتایج تحقیق نشان داد که محیط‌های متنوع با پوشش گیاهی و سایه‌های طبیعی، امکان سازگاری سریع‌تر را برای این جانوران فراهم می‌کنند، در حالی که زیستگاه‌های هموار و بدون پوشش، آن‌ها را مجبور به تغییرات رفتاری چشمگیرتر می‌سازد.
رفتار حیوانات در گرما
تمام گونه‌های بررسی‌شده واکنشی مشابه داشتند: کاهش سرعت حرکت و جست‌وجوی سایه. اما حیواناتی که در محیط‌های باز و همگن زندگی می‌کردند، مانند گوزن‌های شاخ‌تیز در دشت‌های شیرلی بیسین وایومینگ، مجبور بودند مسافت‌های طولانی‌تری را برای یافتن سایه طی کنند. این تلاش اضافه نشان می‌دهد که نوع زیستگاه عامل کلیدی در مقاومت پستانداران بزرگ در برابر گرما است.
داده‌های طولانی‌مدت برای تحلیل رفتار
این مطالعه بر اساس داده‌های GPS مربوط به بیش از ۱۵ سال از نه گونه مختلف شامل گاومیش کوهان‌دار، گوسفند کوهی، بز کوهی، گوزن شمالی، گوزن قهوه‌ای، گوزن آمریکایی، گوزن شاخ‌تیز، گرگ و پوما انجام شد. داده‌ها از سازمان‌های مختلف از جمله خدمات پارک‌های ملی آمریکا و اداره مدیریت زمین گردآوری شد و رفتار حیوانات در گرم‌ترین ماه‌های سال (ژوئن تا اوت) مورد بررسی قرار گرفت.
انعطاف‌پذیری رفتاری؛ سپر حیاتی در برابر تغییرات اقلیمی
پژوهشگران تأکید کردند که ویژگی‌های فیزیولوژیکی مانند اندازه بدن یا جنسیت تأثیر چندانی بر مقاومت در برابر گرما ندارند. آنچه حیوانات را نجات می‌دهد، انعطاف‌پذیری رفتاری یا پلاستیسیته است؛ توانایی تغییر سریع رفتار برای سازگاری با شرایط جدید. این ویژگی به پستانداران بزرگ اجازه می‌دهد سریع‌تر از مسیر تکامل به تغییرات اقلیمی واکنش نشان دهند.
درس‌هایی برای مدیریت حیات وحش
یافته‌ها نشان می‌دهد که مدیریت زیستگاه‌های طبیعی باید بر ایجاد و حفظ چشم‌اندازهای متنوع تمرکز کند. حیوانات برای بقا نیاز دارند به مجموعه‌ای از زیستگاه‌ها دسترسی داشته باشند؛ از جنگل‌های سایه‌دار تا دشت‌های باز و دره‌ها. به گفته پژوهشگران، زیستگاه‌ها باید «قابل نفوذ» باشند تا جانوران بتوانند هنگام وقوع موج‌های گرما به مناطق مختلف مهاجرت کنند.
نتیجه‌گیری
این تحقیق که در مجله Ecosphere منتشر شده است، نشان می‌دهد پستانداران بزرگ در برابر تغییرات اقلیمی بی‌دفاع نیستند. آن‌ها باهوش و انعطاف‌پذیرند و می‌توانند با تغییر رفتار خود در برابر گرمای فزاینده تابستان مقاومت کنند. با این حال، بقای آن‌ها وابسته به وجود زیستگاه‌های متنوع و مدیریت صحیح محیط طبیعی است؛ عاملی که می‌تواند تفاوت میان بقا و نابودی گونه‌ها را رقم بزند.
متین رضایی نویسنده و تولیدکننده محتوای تخصصی در حوزه سرگرمی است که با نگاهی دقیق و تحلیلی به دنیای فیلم، سریال، بازی‌های رایانه‌ای، موسیقی و فرهنگ عامه، تلاش می‌کند تجربه‌ای جذاب و قابل اعتماد برای مخاطبان فارسی‌زبان فراهم آورد. او با بهره‌گیری از دانش رسانه‌ای، مهارت در نگارش خلاقانه و آشنایی با اصول بهینه‌سازی محتوا (SEO)، مطالبی تولید می‌کند که هم از نظر اطلاعاتی غنی و هم از نظر ساختاری حرفه‌ای هستند.